Arbowet beeldschermwerk

Wat zegt de Arbowetgeving over beeldschermwerk en kantoorwerk?

Er is een speciale Arbowetgeving voor beeldschermwerk. Dat betekent dat je als werkgever verplicht bent om je aan deze regels te houden. In de Arbowet vind je alles over beeldschermwerk. Daarnaast moet je als werkgever ook zorgen voor een ergonomische werkplek. Voor het gemak zetten wij verderop alle wetten op een rijtje in normale taal.

Bureau of werktafel?

Op kantoor werk je vooral achter een bureau, en dat moet zowel qua hoogte als qua breedte en diepte comfortabel zijn. Elke tafel moet ongeveer op ellebooghoogte van de gebruiker staan. Niet iedere medewerker is even lang, daarom kies je het liefst voor bureaus die aanpasbaar in hoogte zijn. Wat betekent dit concreet voor ergonomie op kantoor? De eis is dat ieder bureau instelbaar is tussen de 60 en 82 centimeter. Plaats je zit-stabureaus? Da’s nog beter, want staand werken zorgt voor productievere en minder vermoeide medewerkers. Zit-stabureaus moeten instelbaar zijn van 60 tot 125 centimeter.

Hoe het met de breedte en diepte van de werktafels zit? De breedte van het blad moet minimaal 120 centimeter zijn. Zo hebben je werknemers voldoende werkruimte. En als de diepte minimaal tussen de 70 en 80 centimeter is, is er genoeg ruimte voor benen en voeten.

Bureaustoel

Bij ergonomie op een kantoor werkplek hoort ook een comfortabele bureaustoel. Zorg ervoor dat de stoel in hoogte verstelbaar is tussen de 41 en 55 centimeter, en in diepte tussen de 38 en 48 centimeter. De rugleuning moet de curve van de wervelkolom ondersteunen, en het is nog beter als de stoel kantelbaar is. Je maakt het helemaal compleet als de armleuningen van bureaustoel ook instelbaar zijn. Die moet je tussen de 20 en 30 centimeter boven de zithoogte kunnen instellen.

Voetensteun

Kun je de bureaustoel niet laag genoeg instellen voor wat minder lange werknemers? Dan heb je voor hen een voetensteun nodig. Deze moet minimaal 45 centimeter breed en 35 centimeter diep zijn, en een verstelbereik hebben van minimaal 11 centimeter. De hoek van het steunvlak is volgens de Arbowet over een kantoorwerkplek verstelbaar van minimaal 5 tot 15 graden.

Beeldscherm

Beeldschermen moeten voldoen aan de eisen van leesbaarheid. Deze regels zijn onderdeel van de zogenaamde ‘NEN’-eisen die in de Arbowet staan. Het gaat hierbij om NEN-ISO 9241-302:2008 t/m NEN 9241-304:2008 en de NEN 9241-307:2008. Kort gezegd staat daar het volgende in:

• de monitor heeft een stabiel beeld;
• de monitor is kantelbaar en verstelbaar in hoogte;
• er is geen weerspiegeling als er licht op het scherm schijnt;
• de medewerker kan zelf de helderheid en het contrast van het scherm aanpassen;
• de schermgrootte is groot genoeg (bijvoorbeeld 21,5 inch);

Tip: Als je nieuwe beeldschermen aanschaft, staat in de productbeschrijving of ze aan de NEN-eisen voldoen. Is dat het geval? Dan zit je sowieso goed volgens de Arbowet voor beeldschermwerk.

Beeldschermbril Arbowet

Heeft je medewerker (misschien vanwege gezondheidsredenen) alsnog last van het beeldscherm? Dan ben je verplicht om een beeldschermbril volgens de Arbowet te vergoeden. Je medewerker moet dan wel een oogonderzoek laten doen om te checken of dit echt nodig is.

Laptophouder of extern beeldscherm

Werken medewerkers met een laptop? Zorg dan voor een extern beeldscherm, los toetsenbord en muis. Een laptopsteun (met los toetsenbord en muis) is een goed alternatief. Alle andere regels rondom beeldschermwerk vind je op onze aparte pagina daarover.

Toetsenbord

Bij beeldschermwerk komt meer kijken dan alleen het beeldscherm zelf. Ook het toetsenbord moet aan de eisen voldoen van de Arbowet rondom beeldschermwerk. Hier komen ze:

• het toetsenbord staat los van het beeldscherm (dus niet zoals bij een laptop);
• er is voldoende ruimte voor het toetsenbord om de handen en armen te laten rusten;
• het toetsenbord is zo dun mogelijk (maximaal 4 centimeter in het midden);
• de onderkant van het toetsenbord is stroef, zodat het niet makkelijk verschuift;
• het oppervlak van het toetsenbord is mat;
• de indeling en de vorm van de toetsen op het toetsenbord maken het gebruik makkelijker;
• de symbolen op de toetsen hebben genoeg contrast met de kleur van de toetsen.

Muis

Of er ook regels in de Arbowet beeldschermwerk staan over de muis? Eigenlijk niet. Alleen dat er genoeg plek op je bureau moet zijn om de muis te kunnen gebruiken. Toch is het slim om je te verdiepen in ergonomische muizen, om te voorkomen dat je medewerkers last krijgen van een muisarm. Waar kun je dan aan denken? Een verticale muis, bijvoorbeeld. Regel ook een muismat, het liefst met een opstaande rand.

Beeldschermtijd

Misschien wel de belangrijkste regels over beeldschermwerk in de Arbowet gaan over de beeldschermtijd. Even overzichtelijk:

• na 2 uur wisselen medewerkers beeldschermwerk af met een pauze of andere werkzaamheden;
• een pauze tussen beeldschermwerk duurt minimaal 10 minuten en deze pauze is onderdeel van de werktijd;
• een medewerker werkt niet langer dan 6 uur op een werkdag achter een beeldscherm.

Ergonomie op kantoor: extra regels

Verder let je in het kader van ergonomie op kantoor op de regels in de NEN 1824. Good to know: deze is niet verplicht, maar wel aan te raden. Het draagt namelijk bij aan je goed werkgeverschap en de vitaliteit van je medewerkers.

• Het werkoppervlak per medewerker is groot genoeg, Hoe groot ‘genoeg’ is, lees je op de website van de werkoppervlak berekenen.
• De circulatieruimte is breed genoeg. Dat is de ruimte die nodig is om de werkplek, meubels en apparatuur te bereiken. De doorgangen op kantoor moeten minstens 60 centimeter zijn, nog breder als medewerkers elkaar vaak passeren.
• Ook de bewegingsruimte is groot genoeg. Oftewel, de ruimte waarin medewerkers plaatsnemen aan hun bureau en die weer verlaten. De precieze eisen rondom bewegingsruimte vind je bij de Ergonomiespecialist.
• Scheidingswanden tussen zones of werkplekken zijn groot genoeg om ook echt als scheidingswand te dienen. Bij zitplekken is dat minstens 140 centimeter hoog en bij staanplekken minstens 180 centimeter hoog.

Checklist ergonomische werkplek (kantoor)

Een check doen over de ergonomie op jouw kantoor? We stelden een handige checklist voor een ergonomische werkplek op. Hier komt-ie:

Bureau of werktafel

• Hoogte: verstelbaar tussen 60 en 82 cm.
• Diepte: minimaal tussen de 70 en 80 cm.
• Breedte: minimaal 120 cm.
• Zit-stabureaus hoogte: instelbaar van 60 tot 125 centimeter

Bureaustoel

• Zithoogte: verstelbaar tussen 41 en 55 cm.
• Rugleuning: moet de curve van de wervelkolom ondersteunen en verstelbaar zijn in hoek en hoogte.
• Armleuningen: verstelbaar tussen 20 en 30 cm boven de zithoogte.
• Diepte: tussen de 38 en 48 centimeter.

Voetensteun

• Is beschikbaar voor medewerkers voor wie de bureaustoel te hoog is.
• Breedte: minimaal 45 centimeter.
• Diepte: minimaal 35 centimeter.
• Verstelbereik: minimaal 11 centimeter.
• Hoek van het steunvlak: minimaal verstelbaar tussen de 5 en 15 graden.

Beeldscherm

• De monitor heeft een stabiel beeld.
• De monitor is kantelbaar en verstelbaar in hoogte.
• De monitor weerspiegelt niet als er licht op het scherm schijnt.
• De helderheid en het contrast van het scherm zijn aanpasbaar.
• De schermgrootte is groot genoeg (bijvoorbeeld 21,5 inch).

Laptophouder

• Extern beeldscherm of laptophouder.
• Extern toetsenbord.
• Externe muis.

Toetsenbord

• Het toetsenbord staat los van het beeldscherm.
• Er is voldoende ruimte voor het toetsenbord om de handen en armen te laten rusten.
• Het toetsenbord is maximaal 4 centimeter dik in het midden.
• De onderkant van het toetsenbord is stroef.
• Het oppervlak van het toetsenbord is mat.
• De symbolen op de toetsen contrasteren met de kleur van de toetsen.

Beeldschermtijd

• Na 2 uur wisselen medewerkers beeldschermwerk af met een pauze van minimaal 10 minuten of andere werkzaamheden.
• Een medewerker werkt niet langer dan 6 uur op een werkdag achter een beeldscherm.

Key takeaways

• Er zijn regels rondom ergonomie op kantoor over de afmetingen van bureaus, bureaustoelen en een eventuele voetensteun. Deze vind je hierboven.
• Beeldschermen moeten voldoen aan de eisen rondom leesbaarheid. De precieze regels vind je hierboven.
• Als een medewerker toch last heeft van het beeldscherm moet je als werkgever een beeldschermbril vergoeden.
• Het toetsenbord moet losstaan van het beeldscherm en voldoen aan de ergonomische regels.
• Er zijn geen wetten over de muis, maar het is wel goed om je te verdiepen in ergonomische muizen.
• Beeldschermtijd: na 2 uur achter een beeldscherm werken moeten medewerkers minstens 10 minuten ander werk doen of pauze nemen.
• Bij kantoorwerk moeten het werkoppervlak, de circulatieruimte, de bewegingsruimte en eventuele scheidingswanden groot genoeg zijn.