Flexibele arbeidsvoorwaarden

Wat zijn flexibele arbeidsvoorwaarden?

Flexibele arbeidsvoorwaarden zijn secundaire arbeidsvoorwaarden die je medewerkers zelf mogen kiezen. Zo stellen ze deels hun eigen arbeidsvoorwaardenpakket samen. Natuurlijk zijn er wel grenzen aan wat er mag en kan, alleen al omdat de Belastingdienst ook meekijkt. Daarom zet je als werkgever de lijnen uit. Je biedt bijvoorbeeld een individueel keuzebudget (IKB), Persoonlijk Keuzebudget (PKB) of een lijst met arbeidsvoorwaarden aan waaruit medewerkers kunnen kiezen (cafetariamodel).

Met een flexibele arbeidsvoorwaarden budget geef je medewerkers maandelijks of jaarlijks een budget dat ze naar eigen wens kunnen besteden. De hoogte van het budget koppel je aan het salaris.

Flexibele arbeidsvoorwaarden voorbeelden

Weet je nog niet precies welke flexibele arbeidsvoorwaarden je wilt aanbieden? Check onze voorbeelden voor inspiratie.

1. Flexibele werktijden. Veel werknemers worden blij van thuiswerken en de mogelijkheid om zelf hun werkuren in te delen. Zo kunnen ze ’s ochtends bijvoorbeeld even sporten, om 3 uur de kinderen van school halen of mantelzorg verlenen wanneer dat maar nodig is. Dat is goed voor de werk-privébalans. Bang dat je straks geen idee meer hebt waar iedereen uithangt? Maak dan goede afspraken over de bereikbaarheid van je werknemers. Maar laat ook zien dat je vertrouwen in ze hebt.
2. Extra verlof. Je werknemers hebben recht op verlof, zoals vakantiedagen, ouderschapsverlof en zorgverlof. Met het flexibele arbeidsvoorwaarden budget kun je ze de mogelijkheid geven om het aantal vrije dagen uit te breiden. Je medewerker kiest zelf hoe die het extra verlof besteedt, dus het gaat echt om maatwerk. Zo kiest een jonge vader waarschijnlijk voor een paar extra dagen ouderschapsverlof, terwijl een ander lekker extra lang op vakantie gaat. Iedereen blij.
3. Pensioen. Hoewel het pensioen voor veel medewerkers een ver-van-hun-bed-show is, vinden ze het wél een belangrijke arbeidsvoorwaarde. Slim om daar als werkgever op in te spelen. Dat start met een goede pensioenbijdrage, maar er zijn op dit gebied ook mooie extra’s te bieden. Denk aan de optie om zelf aanvullend pensioen op te bouwen of zelfs om eerder met pensioen te gaan.
4. Persoonlijke ontwikkeling. Geef een vast bedrag dat medewerkers jaarlijks kunnen gebruiken voor trainingen, cursussen of coaching als keuzemogelijkheid.
5. Fiets van de zaak. Met een fietsplan geef je medewerkers de kans om voordelig een (elektrische) fiets aan te schaffen. Zo blijven ze niet alleen lekker in beweging, maar het is ook nog eens goed voor het milieu.
6. Sportabonnement. In het kader van gezonde medewerkers is het ook interessant om een sportabonnement aan te bieden. Omdat niet iedereen zich graag in het zweet werkt in de gym, is sporten op kosten van de baas ideaal als flexibele arbeidsvoorwaarde. De minder fanatieke medewerkers kiezen dan net zo makkelijk voor leuke extra die wél bij ze past.
7. Thuiswerkplek. Werken jouw medewerkers regelmatig thuis? Door een budget voor de inrichting van de thuiswerkplek aan te bieden zorg je ervoor dat dat net wat comfortabeler én efficiënter gebeurt.
8. Verhoging mobiliteitsbudget. Vergoed je de reiskosten van je medewerkers slechts gedeeltelijk? Dan scoor je zeker weten punten met deze optie, want niemand betaalt graag om op werk te komen. Deze flexibele arbeidsvoorwaarde is ook interessant voor de luxepoezen die graag eerste klas reizen.
9. Sabbatical. Wie graag in de race blijft voor tofste werkgever van het jaar, geeft medewerkers de mogelijkheid om een sabbatical op te nemen. Er zijn verschillende manieren waarop je zo’n lange verlofperiode kunt aanbieden, waaronder via het flexibele arbeidsvoorwaarden budget. Op die manier kunnen werknemers zelf sparen voor extra vrije tijd.
10. Extra loon. Sommige medewerkers maak je het blijst met extra moneys. Helemaal niet gek, zeker in deze dure tijden. Veel bedrijven bieden daarom de optie om het budget uit te laten betalen. Ook als medewerkers aan het einde van het jaar nog budget over hebben, stort je dit op hun rekening.

Waarom flexibele arbeidsvoorwaarden aanbieden?

Het idee van flexibele arbeidsvoorwaarden is dat medewerkers zo hun werk en beloning beter kunnen afstemmen op hun persoonlijke situatie en behoeften. Waar je met een vast arbeidsvoorwaardenpakket nooit iedereen blij maakt, kan dat met dit budget wél. Wat voor voordelen kleven er nog meer aan zo’n flexibel arbeidsvoorwaardenpakket?

• Aantrekkelijke werkgever. In een tijd waarin werknemers de jobs voor het uitkiezen hebben, wil je je als werkgever onderscheiden. Dat kan met unieke en aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden. Daarnaast laat je zien dat je je personeel belangrijk vindt. Da’s nog eens goed werkgeverschap.
• Talentbehoud. Goede werknemers behouden is minstens net zo’n grote uitdaging als werknemers vinden. Interessante arbeidsvoorwaarden zorgen ervoor dat werkgevers langer bij je organisatie blijven.
• Bye onderscheid. De ene werknemer pakt de salaris- en arbeidsvoorwaardenonderhandelingen net wat beter aan dan de andere. De verschillen die hierdoor ontstaan zorgen voor scheve gezichten onder je medewerkers. Met flexibele arbeidsvoorwaarden los je dit probleem voor een groot deel op, omdat iedereen (naar rato) hetzelfde budget krijgt.
• Betere werk-privébalans. Flexibele werkuren en extra vrije dagen geven medewerkers de kans om bijvoorbeeld meer tijd aan hun gezin of hobby’s te besteden. Daarmee draag je onder meer bij aan het geluk van medewerkers en aan duurzame inzetbaarheid.

Nadelen flexibele arbeidsvoorwaarden

Genoeg redenen dus om flexibele secundaire arbeidsvoorwaarden aan te bieden. Maar er zijn ook een paar punten waar je rekening mee moet houden.

• Check je plannen bij de Belastingdienst. Hartstikke leuk natuurlijk dat je je werknemers allerlei extra’s aanbiedt, maar niet alles mag zomaar van de Belastingdienst. Toets je plannen daarom voordat je ze invoert. Dat zorgt voor rust en zekerheid, en je voorkomt ook nog eens nare heffingen, correcties en boetes.
• Denk aan het minimumloon. Werk je met een ruilsysteem waarbij medewerkers bijvoorbeeld vakantiegeld in kunnen wisselen voor extra vrije tijd? Let dan op dat medewerkers met een bescheiden salaris niet onder het minimumloon komen. Dat mag namelijk niet. Ook aan de vakantietoeslag is een minimum verbonden.
• Control freaks opgepast. Als je flexibele arbeidsvoorwaarden invoert moet je wat controle loslaten. Medewerkers kiezen nu namelijk zelf (deels) hun werkuren. Check daarom altijd de bezettingsgraad en maak goede afspraken over de beschikbaarheid en verantwoordelijkheden.
• Houd je administratie op orde. De ene medewerker kiest voor extra vrije dagen, de andere bouwt extra pensioen op. Het is natuurlijk belangrijk dat je dit allemaal goed administreert, zodat iedereen precies weet waar die aan toe is en er geen verwarring ontstaat over de gekozen arbeidsvoorwaarden.

Flexibele arbeidsvoorwaarden toepassen

Zie jij de voordelen in van een flexibele arbeidsvoorwaarden budget? Tijd voor actie. In 4 stappen maak jij een succes van dit budget voor je werknemers en je organisatie.

Stap 1: Check de behoeften

Vul niet te veel in voor je medewerkers, maar praat met ze over wat ze willen. Dat andere bedrijven bijvoorbeeld veel ontwikkelingsmogelijkheden aanbieden, betekent niet dat werknemers daar echt op zitten te wachten. Door in gesprek te gaan stel je straks een pakket met flexibele arbeidsvoorwaarden samen dat in de smaak valt. Vraag je bij elke arbeidsvoorwaarde ook af of die wel interessant is voor je bedrijf.

Stap 2: Stel duidelijke flexibele arbeidsvoorwaarden op

Het is belangrijk dat medewerkers weten wat er allemaal mogelijk is en wat de regels en richtlijnen zijn op dit gebied. Zet dit daarom duidelijk op papier en leg de flexibele secundaire arbeidsvoorwaarden vast, bijvoorbeeld in het personeelshandboek

Stap 3: Informeer

Om ervoor te zorgen dat je medewerkers daadwerkelijk gebruik gaan maken van het flexibele arbeidsvoorwaarden budget, moeten ze wel weten waar ze recht op hebben en hoe ze het budget inzetten. Dat los je op door bijvoorbeeld een bijeenkomst of cursus te organiseren of een handige app te ontwikkelen.

Stap 4: Monitor en evalueer

Als je wilt dat het budget een succes is én blijft, is het belangrijk dat je regelmatig even incheckt bij je medewerkers. Welke flexibele arbeidsvoorwaarden zijn populair en welke niet? Bereiken ze het doel dat je voor ogen hebt? Gebruik de feedback die je krijgt om ervoor te zorgen dat het beleid een succes blijft of weer wordt.