Neurodiversiteit op de werkvloer

Wat is neurodiversiteit?

Voor je neurodiversiteit op de werkvloer inzet, moet je wel weten waar je het over hebt. Neurodiversiteit is een uitgebreid onderwerp dat moeilijk uit te leggen is in een korte alinea. Maar laten we 't toch proberen: simpel gezegd betekent het dat er geen standaard brein bestaat en dat iedereen anders denkt. Sommige mensen zijn daarin 'normaal' en hebben weinig tot geen moeite met het dagelijks leven. Dat noemen we neurotypisch. En de hersenen die prikkels net wat anders verwerken? Da's neurodivergentie. Denk aan mensen met bijvoorbeeld:

• autismespectrumstoornis;
• Asperger syndroom;
• AD(H)D;
• dyslexie;
• dyscalculie;
• hoogsensitiviteit;
• hoogbegaafdheid;
• Tourette syndroom.

En ga zo maar door. Wel een snelle disclaimer: neurodivergentie is geen beperking of afwijking. In de vorige alinea zeiden we het al: er is geen standaard brein. Ieder mens is uniek, dus kom maar door met neurodiversteit op de werkvloer. Zo is er ruimte voor verschillende soorten mensen en doet iedereen mee.

Voordelen van neurodiversiteit op de werkvloer

Neurodiversiteit op de werkvloer heeft voordelen, maar voor je de vruchten ervan kunt plukken moet je rekening houden met de sterke en zwakke kanten van je neurodiverse medewerkers. Mensen met autisme zijn bijvoorbeeld vaak goed in langdurig concentreren en werken met planningen, maar richten zich liever op één taak tegelijkertijd. Da's in tegenstelling tot mensen met A(D)HD, die juist super goed schakelen maar meer moeite hebben met structuur. Zie, dat zijn al een aantal dingen waar je rekening mee moet houden. Maar zodra je dat doet, profiteer je van de volgende voordelen:

• Meer creativiteit binnen je team. Neurospicy mensen, zoals TikTok ze noemt, zijn vaak creatieve denkers of hebben een sterke visuele bibliotheek, waar ze allerlei toffe ideeën uit halen.
• Meer productiviteit. Geef neurodiverse medewerkers de tools en ruimte, en ze werken taken tot in de puntjes uit. Vooral als je met een deadline te maken hebt, heb je ontzettend veel aan iemand met AD(H)D bijvoorbeeld. Hyperfocus aan en gaan met die banaan.
• Out of the box denken. Neurodiverse medewerkers zien the bigger picture vaak sneller, waardoor ze makkelijker door problemen heen prikken en tot een oplossing komen.
• Blije medewerkers. Er is niets ergers dan medewerkers die tegen het werk opzien. Maar geef je ze de voorzieningen die ze nodig hebben? Dan komen hun individuele talenten goed tot hun recht en verhoog je de employee engagement. Je gewaardeerd en gehoord voelen op de werkvloer, wie wil dat nou niet?
• Inclusiviteit en equality. Deze is logisch, maar toch moeten we het benadrukken: in this day and age staan we boven vooroordelen en bieden we iedereen een gelijke kans. En deze leus moet je niet alleen volgen voor je bedrijfsimago, maar ook omdat je écht in equality gelooft. Zo bouwen we allemaal aan een betere wereld, dag in dag uit.
• Positief bedrijfsimago. Nu we het toch noemden: je employer branding is ontzettend belangrijk om nieuwe medewerkers te trekken. Maak daarom voor eens en altijd duidelijk dat neurodiverse medewerkers meer dan welkom zijn bij jouw bedrijf, bijvoorbeeld door een aparte pagina erover te maken op je werken-bij website. Maar hierbij geldt ook weer: kom wel je eigen woorden na.

5 tips voor neurodiversiteit op de werkvloer

Of je nu te maken hebt met autisme, Asperger, AD(H)D of hoogsensitiviteit op de werkvloer, er zijn genoeg manieren om neurodiverse medewerkers te steunen. Hoe precies? Nou, met onze 5 tips.

Tip 1. Zorg voor een open en gezonde bedrijfscultuur

Een open bedrijfscultuur is belangrijker dan je denkt, vooral in de context van neurodiversiteit op de werkvloer. Tenzij medewerkers zich er fijn bij voelen, gaan zij het echt niet zomaar hebben over hun diagnoses. En zolang jij niet weet wat er achter de schermen speelt, gaan neurodiverse medewerkers het vaak moeilijk hebben met hun werk. Zorg daarom voor een bedrijfscultuur waarin collega's eerlijk, open en trots over hunzelf mogen zijn. Maak bijvoorbeeld duidelijk, zowel een-op-een als in je gedragscode, dat grappen over neurodiversiteit niet oké zijn en laat je support zien door internationale dagen te supporten, zoals World Mental Health Day.

Tip 2. Ga op gesprek

Eenmaal als je je bedrijfscultuur open breekt en je collega's zich vertrouwd binnen de organisatie voelen, is het tijd voor gesprekken. Meestal komt het onderwerp neurodiversiteit op de werkvloer naar boven tijdens functioneringsgesprekken. Luister goed naar wat je collega je vertelt en breng de behoeften in kaart. Wat heeft je medewerker bijvoorbeeld nodig om te dealen met veel prikkels? Wat als een collega concentratieproblemen heeft? En hoe kan je collega het beste omgaan met routinematig werk? Meestal weet een neurodiverse medewerker precies wat diegene nodig heeft.

Tip 3. Choices, choices

Om neurodiversiteit op de werkvloer te supporten, moet je wat aanpassingen maken. Wat werkt voor neurotypische collega's, zoals elke dag op kantoor zijn, werkt misschien niet voor iemand die snel overprikkeld raakt. Zodra je weet wat een medewerker precies van jou nodig heeft, kun je wat voorzieningen regelen. Zorg bijvoorbeeld voor rustige ruimtes, waar medewerkers in stilte kunnen werken. Of bied collega's met autisme een vast contactpersoon, zodat ze niet steeds met sociale interactie geconfronteerd worden. Dit noem je ook wel job crafting (oftewel: baanboetseren) en het is een perfecte tool om de werkvloer voor neurodiverse medewerkers te customizen.

Tip 4. Houd een open blik

Logisch, maar niet alles gaat direct van een leien dakje. Misschien krijg je wel een melding van een te botte e-mail of begint iemand achter te lopen met de taken. Oordeel dan niet direct, maar haal de medewerker erbij en geef die persoon de kans om te praten. Wat speelt er op het moment in het leven van je collega? Waar heeft diegene nu moeite mee en hoe kan jij het werk makkelijker maken? Door een open blik te houden en goed te communiceren, leer je jouw collega begrijpen en snapt je collega ook dat je het beste met hen voorhebt.

Tip 5. Tijd voor bewustwording

Neurodiversiteit op de werkvloer en dat goed ondersteunen is belangrijk, maar vergeet niet de kracht van community. Zet neurodiversiteit in je diversiteitsbeleid en zorg voor momenten of groepen voor neurodiverse mensen om samen te komen. Organiseer bijvoorbeeld een sessie voor alle medewerkers waarbij een expert vertelt over neurodiversiteit of deel interessante feitjes over AD(H)D of autisme in interne communicatie. Ook leuk: doe mee aan dagen als World Mental Health Day, World Autism Awareness Day of ND Pride.

Meer diversiteit en inclusie op de werkvloer

Wil je meer weten over andere onderwerpen rondom diversiteit en inclusie op de werkvloer? Zoals zwangerschapsdiscriminatie, toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers of leeftijdsdiscriminatie? Check onze recruitment guide voor alle facts over diversiteit en inclusie en gun iedereen een chille werkplek.