Arbeidsomstandigheden

Wat zijn arbeidsomstandigheden?

Arbeidsomstandigheden is een heel breed begrip. Hiermee bedoelen we eigenlijk alle omstandigheden of situaties tijdens en rondom het werk. Dus onder werktijd, maar ook onderweg van en naar werk. Iedereen in de wereld heeft recht op rechtvaardige, veilige en gezonde arbeidsomstandigheden. Dit staat zelfs in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Heel belangrijk dus (en zelfs een must) om hier als werkgever voor te zorgen. Om dit in de gaten te houden bestaat in Nederland de Arbowet (Arbeidsomstandighedenwet). De Nederlandse Arbeidsinspectie controleert of werkgevers zich hieraan houden.

Wat er allemaal onder arbeidsomstandigheden valt? Arbeidsomstandigheden bestaan uit lichamelijke belasting, de werkomgeving en psychosociaal belastende factoren. Hieronder geven we per categorie een aantal voorbeelden.

Lichamelijke belasting

• Verplaatsen van producten: tillen, dragen, duwen, trekken;
• beeldschermwerk;
• werkhouding en ergonomie: langdurig zitten/staan;
• trillingen op het werk, zoals het boren met machines.

Werkomgeving

• Koude en/of vochtige werkplekken;
• weinig daglicht;
• lawaai;
• werken met gevaarlijke stoffen;
• werken in de nacht.

Psychosociaal belastende factoren

• Werkdruk;
• ongewenst gedrag van collega’s, waaronder pesten, seksuele intimidatie en discriminatie.

Inspectiemethode arbeidsomstandigheden

Staat de Arbeidsinspectie op de stoep om de arbeidsomstandigheden te controleren? Verwacht dan onder andere dat zij de situatie op de werkvloer nauwkeurig observeren. Ook stellen zij vragen aan je medewerkers of de OR. Mogelijk willen ze je risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) bekijken. Meer over de inspectie van arbeidsomstandigheden lees je in ons artikel over de Nederlandse Arbeidsinspectie.

Goede arbeidsomstandigheden

Dit heb je als werkgever natuurlijk het liefst: goede arbeidsomstandigheden. Daarmee stel je niet alleen de inspectie tevreden, maar voorkom je ook ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid onder je medewerkers. En het gaat verder dan dat, want als de werkomstandigheden goed zijn, is de sfeer op de werkvloer beter en gaan je medewerkers met plezier naar werk. Kom maar door met die hoge productiviteit, betrokkenheid en positieve bedrijfsresultaten. Je merkt het al: met prettige arbeidsomstandigheden begint het balletje te rollen.

10 goede arbeidsomstandigheden voorbeelden

Eerlijk is eerlijk: ‘goede’ werkomstandigheden zegt eigenlijk vrij weinig. Daarom noemen we hier 10 superspecifieke voorbeelden van goede arbeidsomstandigheden.

1. Werken in het daglicht;
2. werken met uitzicht uit een raam naar buiten;
3. juiste opstelling van machines;
4. ergonomische bureaus en opstelling van computers;
5. goed gereedschap;
6. goede arbeidsverhouding met managers en collega’s;
7. flexibele werktijden;
8. gezonde lunch in de kantine;
9. strikt anti-discriminatiebeleid;
10. geluidsdempende werkruimtes.

Slechte arbeidsomstandigheden

Je raadt het al: als het er slecht voorstaat met de arbeidsomstandigheden in jouw bedrijf, krijg je het omgekeerde effect. Medewerkers krijgen gezondheidsklachten en misschien zelfs een beroepsziekte of raken arbeidsongeschikt. Het ziekteverzuim stijgt. Je medewerkers zijn minder gemotiveerd, minder betrokken en minder productief. Je reputatie als werkgever verslechtert en de bedrijfsresultaten gaan achteruit. Oftewel: foute boel.

10 slechte arbeidsomstandigheden voorbeelden

Wanneer weet je nou dat het slecht gaat met de werkomstandigheden? Kijk bijvoorbeeld uit voor de voorbeelden hieronder.

1. Agressie van klanten;
2. verplicht moeten overwerken zonder overwerktoeslag;
3. onvoldoende ventilatie op de werkplek;
4. lawaai van machines zonder goede gehoorbescherming;
5. ontbreken van of verouderde veiligheidsinstructies;
6. fysiek contact met chemicaliën;
7. te zwaar gewicht moeten tillen;
8. onvoldoende verlichting;
9. slecht klimaatsysteem of weinig mogelijkheid tot temperatuurregeling;
10. weinig communicatie vanuit het management over bedrijfsresultaten.

Arbeidsomstandigheden verbeteren

Wil je de werkomstandigheden in jouw bedrijf eens onder de loep nemen? Pak dan je RI&E erbij en geef ‘m een stofbeurt. Verder kan een medewerkerstevredenheidsonderzoek je helpen de arbeidsomstandigheden in kaart te brengen. Verbeterpunten gevonden? Dan steek je natuurlijk direct je handen uit de mouwen. Check onze artikelen over veiligheid op de werkvloer, het PSA-beleid en het arbobeleid voor handige tips om de arbeidsomstandigheden te verbeteren en je beleid bij te stellen.

Key takeaways

• Arbeidsomstandigheden zijn alle omstandigheden tijdens en rondom werk.
• Volgens de Arbowet moet je als werkgever verplicht zorgen voor goede arbeidsomstandigheden.
• De Nederlandse Arbeidsinspectie controleert of werkgevers aan de Arbowet voldoen.
• Arbeidsomstandigheden kun je opdelen in lichamelijke belasting, de werkomgeving en psychosociale belastende factoren.
• Hoe beter de arbeidsomstandigheden, hoe gezonder en gelukkiger je personeel. Dit verhoogt hun productiviteit en je bedrijfsresultaten.