Vakantiedagen berekenen

Hoewel het er van ons wel wat meer mogen zijn (Nederland heeft het laagste aantal vrije dagen op feestdagen in Europa, ai), is een vrije dag natuurlijk nooit verkeerd. Je krijgt ze gratis en voor niks van je baas, bijvoorbeeld om eieren te zoeken, de verjaardag van de koning te vieren of je vol te stoppen met een kerstmaal. Toch is niet iedereen op officiële feestdagen vrij. Hoe zit dat en zijn er eigenlijk verplichte vrije dagen? Wat zijn je rechten als je toch moet werken op een officiële feestdag? En wat zijn de mogelijkheden als je niet per se vrij met Hemelvaart hoeft te zijn, maar Keti Koti wél heel belangrijk vindt? Dat en meer lees je hier.

Zijn feestdagen verplichte vrije dagen?

Nope, nergens in de wet staat dat officiële feestdagen verplichte vrije dagen zijn. Hoewel de kans groot is dat jij in alle rust aan het paasontbijt kunt schuiven en op Koningsdag vrij bent om uitgedost de stad in te gaan, heb je geen wettelijk recht op een vrije dag op dit soort dagen. Best logisch eigenlijk, want veel restaurants en winkels zijn bijvoorbeeld gewoon open op feestdagen en ook de zorg draait altijd door. Werk je in een sector die volledig platligt zodra de jingle bells beginnen te rinkelen? Dan ben je hoogstwaarschijnlijk gewoon lekker vrij op officiële feestdagen zoals Pasen, Koningsdag en Kerst.

Op welke feestdagen ben je vrij?

Twijfel je of je vrij bent met Pinksteren of wil je checken of 5 mei een vrije dag is? Over sommige feestdagen bestaat wat verwarring, en dus plozen we de regels voor je uit om de boel op te helderen. Let op dat je werkgever uiteindelijk zelf bepaalt of je ook echt vrij bent op deze dagen. In je cao of contract lees je precies welke feestdagen een vrije dag zijn bij het bedrijf waar je werkt. Hier staat ook in of je op zo’n feestdag doorbetaald krijgt.

Is Goede Vrijdag een vrije dag?

Goede Vrijdag is een apart geval: het is een officiële feestdag, maar veel mensen moeten gewoon werken op deze dag. Check voor de zekerheid altijd even bij je baas of je met Goede Vrijdag misschien tóch vrij bent. Moet je gewoon aan de slag? Kleine troost: je hebt alsnog een lekker lang weekend voor de boeg, want de meeste mensen zijn wél vrij met Pasen (de zondag en maandag na Goede Vrijdag).

Is Koningsdag een vrije dag?

Veel mensen zijn vrij op Koningsdag, maar het is geen verplichte vrije dag. Het kan dat je toch moet werken, bijvoorbeeld als je een baantje in de horeca of een supermarkt hebt.

Is 4 mei een vrije dag?

4 mei, oftewel Dodenherdenking, is een niet-wettelijke feestdag. Net als bijvoorbeeld de Dag van de Arbeid, Dierendag en Sinterklaas. Op dit soort dagen word je in principe gewoon op je werk verwacht. Dodenherdenking is dus geen vrije dag.

Is Bevrijdingsdag een vrije dag?

Vraag ons niet waarom, maar: in veel cao’s is vastgelegd dat 5 mei een vrije dag is in zogenaamde lustrumjaren. Dat is dus in 2025, daarna weer in 2030, 2035, enzovoort. De meeste mensen zijn daarom eens in de vijf jaar vrij op Bevrijdingsdag. Zo kun je om de vijf jaar los op je favoriete bevrijdingsfestival zonder daar een vakantiedag voor in te leveren.

Is Hemelvaart een vrije dag?

Grote kans dat je op Hemelvaartsdag een vrije dag hebt, want dit is een officiële feestdag. Veel bedrijven zijn dan gesloten. Het kan dat je baas je vraagt om ook de dag na Hemelvaart vrij te nemen. Dat is namelijk altijd een vrijdag en zo ontstaat er een lekker lang weekend. Je werkgever mag dit alleen van je vragen als dit in de cao is afgesproken. Een verplichte vrije dag gaat af van je vakantiedagen.

Is Pinksteren een vrije dag?

Yes, de meeste mensen zijn op Eerste en Tweede Pinksterdag vrij. Dit zijn namelijk officiële feestdagen.

Diversiteitsdag, ruilfeestdag of extra feestdag

We hebben in Nederland maar elf officiële feestdagen waarop je (mogelijk) een vrije dag krijgt. Over veel religieuze feestdagen, zoals het Suikerfeest, Keti Koti, het Lichtjesfeest en Chanoeka is dus niks in de wet vastgelegd. En dat terwijl veel mensen in Nederland deze feestdagen vieren. Toch hoef je niet altijd een vakantiedag in te leveren om vrij te zijn op zo’n dag. In steeds meer cao’s staan afspraken die het mogelijk maken om (onbetaald) verlof op te nemen of een officiële feestdag om te ruilen. Bedrijven noemen dat bijvoorbeeld een diversiteitsdag of ruilfeestdag. Kan Hemelvaart je bijvoorbeeld gestolen worden en ben je liever vrij met het Suikerfeest? Dan wissel je je vrije dag gewoon om.

Sommige werkgevers gaan nog een stapje verder en geven alle medewerkers een extra feestdag om in te zetten op een dag naar keuze. Dit kan bijvoorbeeld Keti Koti zijn, maar ook Sinterklaas, oudjaarsdag of je eigen verjaardag. De regels hierover verschillen per bedrijf. Heb je binnenkort iets anders te vieren waarvoor je een vrije dag wilt? Check dan of je recht hebt op bijzonder verlof. Voor veel gelegenheden, van het huwelijk van je zus tot je eigen verhuizing, krijg je namelijk een of zelf meerdere vrije dagen van je baas.

Werken op een officiële feestdag

Vraagt je baas je om een shift te draaien op eerste kerstdag of lijkt het je zelf lachen om achter de bar te staan op de verjaardag van de koning? Werken op een feestdag levert soms een extra beloning op, zoals een toeslag. Maar dit is niet wettelijk verplicht. Check je contract of cao als je wilt weten waar je recht op hebt.