Ondernemingsraad

Wat is een ondernemingsraad?

Een ondernemingsraad, ook wel OR genoemd, is een groep werknemers die de stem van het personeel laat horen. Ook adviseert het OR jou als werkgever over zaken die medewerkers aangaan. Denk aan arbeidsvoorwaarden, veiligheid en gezondheid, de invoering van nieuwe HR-technologie, en noem zo maar op.

Aantal leden ondernemingsraad

Om er zeker van te zijn dat er genoeg raadsleden binnen de OR aanwezig zijn, kun je de onderstaande tabel als indicatie gebruiken. Hoe groot jouw ondernemingraad moet zijn, ligt aan de grootte van jouw bedrijf. Hieronder vind je het minimum aantal leden. Meer mag altijd … maar niet meer dan 25 leden.

Rechten van een ondernemingsraad

Een ondernemingsraad is verplicht bij meer dan 50 medewerkers. Maar wat doet zo'n OR precies? Raadsleden uit de ondernemingsraad hebben over vier soorten rechten waar jij als werkgever te allen tijde rekening mee houdt. We zetten ze voor je op een rij, wel zo overzichtelijk.

1. Adviesrecht ondernemingsraad

Knopen doorhakken zonder overleg? Dat kan niet. Als werkgever ben je namelijk verplicht om schriftelijk adviesverzoek in te dienen bij (financiële) besluiten die de organisatie van je bedrijf flink omgooien. Een voorbeeld hiervan is het bezuinigen op een afdeling. Door het adviesrecht van de OR ben je als werkgever verplicht om het advies van je raad mee te nemen bij zo'n besluit. Ga je tegen het advies in? Dan moet je deze keuze kunnen verantwoorden. En zelfs dan heeft de raad een maand de tijd om met een nieuw advies te komen.

2. Instemmingsrecht

Door het instemmingsrecht van de OR ben je verplicht een schriftelijk verzoek in te dienen. In dit geval gaat dat over het aanpassen van bestaande regelingen binnen je bedrijf, zoals regelingen rondom klokkenluiders, pensioen of het belonen van medewerkers. Heeft de OR ingestemd? Dan ben je good to go.

Stel nou dat de OR het er niet mee eens is, dan kan de eigenaar die verandering niet zomaar doorvoeren. Als hij dat toch doet, kan de OR zeggen dat het besluit niet geldt. Ze kunnen dan naar de kantonrechter stappen om het aan te vechten. Maar de eigenaar kan ook naar de rechter gaan om te proberen alsnog zijn zin te krijgen.

3. Initiatiefrecht

De ondernemingsraad mag gevraagd en ongevraagd advies geven en voorstellen doen over zaken die effect hebben op de medewerkers. Voorbeelden hiervan zijn zaken rondom gezondheidsmanagement, zoals een gezonde kantoorlunch en voldoende beweging op het werk. Verder zijn voorstellen over financiële en economische kwesties ook mogelijk. Voorstel gekregen? Dan moet je overleggen met de OR. Zodra je een besluit hebt genomen, moet je dit zo snel mogelijk schriftelijk uitleggen.

4. Informatierecht

De OR moet genoeg weten over de situaties in het bedrijf om zijn taak uit te voeren. Het achterhouden van informatie is dus een no-go. Als werkgever ben je verplicht de ondernemingsraad regelmatig op de hoogte te stellen van nieuwe ontwikkelingen binnen je bedrijf. Zo is het bespreken van resultaten, financiën en vooruitzichten een must. Ook ben je verplicht deze zaken minstens twee keer per jaar met elkaar te bespreken en eventuele nieuwe afspraken vast te leggen.

En ben je op zoek naar meer info, zoals wanneer een ondernemingsraad verplicht is binnen je bedrijf? Dan zit je hier gebakken. Als je bedrijf namelijk meer dan 50 werknemers heeft, ben je wettelijk verplicht om een ondernemingsraad in te stellen. Om een oogje in het zeil te houden wat betreft de wettelijke zaken rondom de ondernemingsraad binnen je bedrijf, kun je de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) gebruiken.

Wat doet een ondernemingsraad?

Als werkgever heb je dus een hoop verplichtingen wat betreft zaken rondom jouw ondernemingsraad. Geen zorgen, de OR is er niet om een blok aan je been te zijn. Ze hebben namelijk een aantal taken die weer een aantal van jouw zorgen de deur uit bonjouren. Welke dat zijn, lees je hieronder.

Taken van een ondernemingsraad

• Vertegenwoordiging. De OR vertegenwoordigt de belangen van de werknemers bij de werkgever.
• Bescherming bieden. De OR biedt bescherming tegen plotselinge veranderingen binnen je bedrijf.
• In overleg gaan. De ondernemingsraad heeft de taak om regelmatig te overleggen met de werkgever over zaken die het personeel aangaan.
• Informeren van personeel. De ondernemingsraad informeert personeel over relevante ontwikkelingen en beslissingen binnen de organisatie.
• Productiviteit verhogen. De ondernemingsraad heeft de taak om, samen met de werkgever, te werken aan het verhogen van productiviteit. Dit kan onder andere door vitaliteit op de werkvloer te verbeteren en werkprocessen te optimaliseren.
• Betrokkenheid vergroten. Met een medewerkerstevredenheidsonderzoek zorg je ervoor dat niet alleen de OR, maar ook andere medewerkers binnen je bedrijf meedenken over verbeteringen en andere zaken. Medewerkers laten dus hun stem horen en dat creëert en onderling gevoel van verbinding op de werkvloer.
• Steun en advies geven. De ondernemingsraad komt, met het geven van (juridische) steun en advies, op voor de belangen van medewerkers. Hierdoor blijven problemen niet onbesproken en blijft de werksfeer gezond.
• Voorzieningenbeheer. De ondernemingsraad staat aan het roer bij het beheer van voorzieningen, zoals pensioenregelingen, zorgverzekeringen, maatschappelijke dienstverlening, etc.

Tips voor werkgevers met een ondernemingsraad

Misschien gaat de communicatie tussen jou en je ondernemingsraad niet altijd zonder slag of stoot. Of misschien heb je net medewerker nummer vijftig binnengehengeld en is het oprichten van een ondernemingsraad jouw volgende taak. Hoe dan ook, je kunt vast een paar tips gebruiken, en laten wij die nu toevallig voor je hebben…

Communiceer

Communicatie is key. Heb je plannen voor het opzetten van een ondernemingsraad of wil je nieuwe leden aannemen? Dan is het communiceren met teamleden of de huidige leden uit de ondernemingsraad wel zo handig.

Sessies

Bied trainingen aan voor werknemers die geïnteresseerd zijn in de OR, zodat ze begrijpen wat het inhoudt en wat hun rol zou kunnen zijn. En heb je je nieuwe team samengesteld? Good, dan kun je aan de slag met het opzetten van een kennismakingsdag waarin (nieuwe) leden van de OR elkaar leren kennen.

Rollen ondernemingsraad

Het laatste wat je wil is een chaotische ondernemingsraad met leden die vechten om haantje-de-voorste te zijn. Ga daarom met leden in overleg over de verdeling van rollen en taken. Doe bijvoorbeeld een teamrollentest. O, en vergeet je contactpersoon binnen jouw ondernemingsraad niet. Deze persoon is zowel voor jou als de rest van de ondernemingsraad het eerste aanspreekpunt.

Stimuleer diversiteit

Diversiteit en inclusie wordt elke dag belangrijker, dus dit moet ook gereflecteerd worden in jouw OR. Een diverse ondernemingsraad vergroot de medewerkersbetrokkenheid. Medewerkers voelen zich sneller geroepen om input te leveren en zich aan te sluiten bij de OR. Daarnaast zorgt een verschil in achtergronden en visies voor verdiepende discussies en adviezen.

Ben je nu benieuwd naar meer manieren om jouw taken als werkgever appeltje-eitje te maken? Check dan onze recruitment guide.