Vakantiedagen in 2025 & 2026

Wat zijn wettelijke vakantiedagen?

Wist je dat je vanuit de Europese en Nederlandse wetgeving sowieso recht hebt op een minimaal aantal vakantiedagen per jaar? Dit zijn je wettelijke vakantiedagen, ook wel bekend als wettelijk verlof. Wat voor job je ook hebt, je krijgt jaarlijks altijd 4 keer het aantal uren dat je per week werkt. Dat betekent dat je 160 vakantie-uren, oftewel 20 vakantiedagen krijgt als je een fulltime baan hebt van 40 uur per week. Werk je parttime? Dan krijg je minder vakantiedagen, passend bij het aantal uur dat je werkt. Hoeveel dat er zijn, ontdek je in de tabel op onze pagina over vakantiedagen berekenen.

Wat zijn bovenwettelijke vakantiedagen?

Die wettelijke vakantiedagen heb je dus sowieso binnen, maar veel werkgevers bieden daar nog wat extra dagen bovenop. Dit zijn je bovenwettelijke vakantiedagen, ook wel bovenwettelijk verlof genoemd. Of en hoeveel extra vakantiedagen je krijgt, verschilt dus per werkgever. Kijk in je contract of cao om te zien of en hoeveel bovenwettelijke vakantiedagen jij krijgt.

Vakantiedagen opbouwen, hoe doe je dat?

Je hebt dus altijd recht hebt op wettelijke vakantiedagen en met een beetje mazzel krijg je er zelfs wat extra. Maar je moet hier wel eerst voor werken. Je bouwt je vakantiedagen namelijk op over het aantal uren dat je werkt. Daar start je mee op de eerste dag van de maand nadat je in dienst bent gekomen. Ben je bijvoorbeeld op 15 mei bij een nieuwe werkgever begonnen, dan start op 1 juni de opbouw van je vakantiedagen.

De opbouw loopt over een periode van 12 maanden. Na een jaar heb je dus je volledige aantal vakantiedagen opgebouwd. Let hier op als je contract binnenkort afloopt of je van plan bent om ontslag te nemen. Als je op het moment van je vertrek al meer vakantiedagen hebt opgenomen dan je hebt opgebouwd, moet je die zelf betalen. Op onze pagina over vakantiedagen en ontslag lees je waar je nog meer rekening mee moet houden.

Vakantiedagen opbouwen in verschillende situaties

En eh, hoe zit het als je ziek bent of met verlof gaat? Bouw je dan nog steeds vakantiedagen op?

• Ziekte. Als je ziek bent, bouw je in ieder geval wettelijke vakantiedagen op. Of je ook bovenwettelijke vakantiedagen opbouwt, hangt af van de afspraken in de cao of je contract.
• Zwangerschap. Tijdens je zwangerschapsverlof en bevallingsverlof loopt de opbouw van je vakantiedagen gewoon door.
• Onbetaald verlof. Bij sommige vormen van onbetaald verlof bouw je gewoon vakantiedagen op, namelijk bij langdurend zorgverlof en aanvullend geboorteverlof. Tijdens ouderschapsverlof en bijzonder verlof stopt de opbouw.

Hoe kun je vakantiedagen opnemen?

Dat je recht hebt op vakantie is inmiddels duidelijk. Maar je moet natuurlijk wel eerst je vakantiedagen opnemen voordat je je status op OOO zet. Hoe en wanneer je dit moet doen, hangt af van de regels van je werkgever. Je baas wil bijvoorbeeld graag dat je je aanvraag minstens vier weken van tevoren doet via een app. Maar het kan ook zijn dat je lastminute nog vrij kunt vragen bij je leidinggevende, zeker als het om een snipperdag gaat. Check de regels dus goed.

Vaak geldt: hoe eerder je vrij vraagt, hoe groter de kans dat je straks lekker op het strand ligt of op de piste staat. Vertel je leidinggevende daarom zo snel mogelijk over je vakantieplannen. En eh, boek dat vliegticket pas als je zeker weet dat je vrij krijgt.

Mag je werkgever je vakantie weigeren?

Whoops, je werkgever weigert je vakantieaanvraag. Mag dat? Soms wel, ja. Bijvoorbeeld als er bepaalde regels in je contract over staan of als je onmisbaar bent op de werkvloer. Een paar voorbeelden:

• Er staat in je contract dat je jouw vakantiedagen verplicht moet opnemen in een bepaalde periode, bijvoorbeeld de bouwvak. Dan mag je niet in een andere periode op vakantie.
• In je contract staat dat je tijdens een bepaalde periode geen vakantiedagen mag opnemen, bijvoorbeeld omdat er een seizoenspiek is.
• Door ziekte of ontslag van een andere collega ben je onmisbaar geworden op de werkvloer. Dit moet je werkgever wel kunnen aantonen en schriftelijk aan je laten weten.
• Je hebt niet genoeg vakantiedagen opgebouwd. Bespreek in dat geval met je manager of teamleider wat er mogelijk is.

Weigert je werkgever het opnemen van vakantiedagen keer op keer? Dat is niet de bedoeling. Je moet elk jaar het wettelijk aantal vakantiedagen kunnen opnemen. Je baas mag daar geen bezwaar tegen maken, ook niet vanwege ‘zwaarwegende bedrijfsbelangen’.

Vakantiedagen meenemen, mag dat?

Wil jij je vakantiedagen meenemen naar volgend jaar? Dat kan alleen met bovenwettelijke vakantiedagen, als je baas daar tenminste oké mee is. Meestal staat er in je contract hoeveel van de bovenwettelijke vakantiedagen je verplicht moet opnemen en hoeveel je mag meenemen. Die dagen blijven vijf jaar geldig. In sommige cao’s of contracten is zelfs afgesproken dat ze langer geldig zijn of helemaal niet verjaren.

Wettelijke vakantiedagen meenemen naar volgend jaar is niet mogelijk. Deze moet je verplicht opmaken, tenzij je langdurig ziek bent.

Krijg je je vakantiedagen niet op? Je kunt je bovenwettelijke vakantiedagen ook laten uitbetalen. In ons artikel over vakantiedagen uitbetalen ontdek je of dit voor jou voordelig is.

Nog meer vrije dagen

Naast vakantiedagen zijn er nog allerlei andere soorten vrije dagen. Denk aan de officiële feestdagen, bijzonder verlof en adv- en atv-dagen. Hoe, wanneer en waarom je deze vrije dagen krijgt, check je in onze artikelen. Wat ga jij doen met al die vrije tijd?

Key takeaways

• Als werknemer heb je in ieder geval recht op 4 keer het aantal uren dat je werkt aan vakantie-uren. Dit zijn de wettelijke vakantiedagen.
• Daarbovenop geven veel werkgevers extra vrije dagen. Dit zijn bovenwettelijke vakantiedagen.
• Vakantiedagen opbouwen gaat eigenlijk vanzelf. Het duurt 12 maanden voordat je je volledige aantal vakantiedagen hebt opgebouwd.
• Vergeet niet om op tijd vakantie op te nemen als je vakantieplannen hebt. Hoe en wanneer je dit doet, hangt af van de regels van je werkgever.
• In bepaalde situaties mag je werkgever je vakantieaanvraag afwijzen. Wel moet je elk jaar het minimaal aantal wettelijke vakantiedagen kunnen opnemen.
• Bij sommige werkgevers kun je (een aantal van) je bovenwettelijke vakantiedagen meenemen. Of je laat ze uitbetalen. Dit kan niet met wettelijke vakantiedagen.

Tijd om te solliciteren

Jouw volgende baan vind je tussen onze vacatures. Grijp je kans en ga per direct aan de slag.